چگونه به كودك خود طرز استفاده صحيح از دستشويي را بياموزيم؟
چگونه به كودك خود طرز استفاده صحيح از دستشويي را بياموزيم؟ آموزش توالت (Toilet Training) يعني آنكه كودك طرز صحيح استفاده از توالت را بياموزد، نياز به طرز صحيح دستشويي كردن، شستن و پاك كردن خودش و شستن دست‌ها و خشك كردن آنها را بياموزد. كودكان معمولا تا سن 5-4 سالگي در اين مورد نياز به كمك دارند. اكثر كودكان كنترل عضلاني براي تنظيم خود را بين سن 18 ماهگي و 3 سالگي بدست مي‌آورند. ولي كودكاني كه ناتواني دارند نمي‌توانند تا سنين بالاتر اين كنترل را بدست آوردند.
البته علاوه بر سن كودك، آمادگي او نيز براي اين آموزش مهم است. مثلا اينكه كودك بايد بتواند بنشيند و بتواند حداقل براي 5 دقيقه آرام بازي كند، قادر به همراهي و كمك كردن براي پوشيدن و درآوردن لباسش باشد، رفتارهاي تقليدي را نشان دهد، توانايي فهميدن و دنبال كردن دستورات ساده را داشته باشد، در مرحله لجبازي و منفي گرايي نباشد، حركات روده و فعاليت آن در زمان‌هاي خاصي از روز تنظيم شده باشد، توانايي اين را داشته باشد كه حداقل بتواند براي مدت سه ساعت خودش را خشك نگه دارد و يك نام و اسم براي ادرار و مدفوع داشته باشد و زماني كه شروع به آموزش توالت مي‌كنيم نبايد كودك در وضعيت استرس آوري باشد، مثلا زمان‌هايي مثل از شيرگيري كودك، تولد فرزند جديد و تغييرات منزل، زمان‌هايي مناسبي براي شروع آموزش نيستند.
زمان‌هايي مثل از شيرگيري كودك، تولد فرزند جديد و تغييرات منزل، زمان‌هايي مناسبي براي شروع آموزش نيستند.
معمولا از زمان شروع آموزش 6 هفته طول مي‌كشد تا كودك آن را بياموزد.
قبل از آموزش توالت اين مراحل را در نظر بگيريد:
• براي ادرار و مدفوع كودك نام بگذاريد و زماني كه كودك اين عمل را انجام داد تكرار كنيد كه تو، جيش كردي ...
•پوشك و كهنه كودك را هرچه زودتر عوض كنيد و او را تميز كنيد. تا كودك با اين وضعيت احساس راحتي نكند بهتر است پوشك كودك در دستشويي عوض شود.
• زماني كه كودك به طور كلامي يا با ژست خود نشان مي‌دهد كه دستشويي دارد او را تشويق كنيد.
در مرحله آموزش توالت نكات زير را در نظر بگيريد:
• لگن يا توالت كودك را به او معرفي كنيد. آن را داخل حمام يا دستشويي بگذاريد و به كودك بگوييد آنجا دستشويي كند.
•او را تشويق كنيد كه چندين بار در روز روي دستشويي يا لگن خود بنشيند، اوايل اجازه دهيد كه با لباس روي لگن بنشيند تا تجربه غيراسترس زاي نشستن روي لگن با لباس را داشته باشد.
•زماني كه كودك روي لگن خود نشست اجازه يك فعاليت جالب و خاص را به او بدهيد (مثل اينكه عروسكي به دست او بدهيد يا تخته و گچي كه روي آن را خط خطي كند). كودك بايد فقط زماني كه روي لگن نشسته است حق استفاده از اين فعاليت يا بازي خاص را داشته باشد. بدين وسيله شما كودك را براي استفاده از لگن و دستشويي تشويق مي‌كنيد. علاوه بر آن بازي كردن كودك را از حالت مقاومت خارج مي‌كند و او را راحت و آرام مي‌كند.
• بتدريج لباس كودك را در زمان نشستن روي لگن يا دستشويي كم كنيد تا زماني كه كودك بدون شلوار و لباس زير و پوشك راحت روي آن بنشيند.
• براي ساعتي به كودك اجازه دهيد بدون كهنه و پوشك باشد (حداقل 30 دقيقه) اگر در اين زمان كودك ادار يا مدفوع كند به او توضيح مي‌دهيم كه كجا حق دارد ادرار كند و كجا نمي‌تواند. لگن را به او نشان دهيد و توضيح دهيد كه بايد اينجا دستشويي كند.
•زماني كه كودك روي لگن و دستشويي نشست و دفع ادرار يا مدفوع داشت او را تشويق كنيد و به او بگوييد كه به طور مثال: تو جيش كردي حالا بايد تو را پاك كنم. اجازه دهيد كودك سيفون را بكشد و تميز كردن دستشويي را ببيند.
•در مراحل بالاتر و پس از آنكه كودك در مراحل قبل به موفقيت رسيد او را به دستشويي ببريد، كمك كنيد تا لباسش را درآورد، روي دستشويي بنشيند، سيفون را بكشد، خودش را پاك كند و دستهايش را بشويد و سپس آنها را خشك كنيد.
• بتدريج نياز كودك به كمك شما كمتر خواهد شد و خواهد توانست به طور كامل آداب توالت رفتن را بياموزد.
منبع : تبيان
